Keyingi paytlarda pulni foiz bilan qarzga berish (sudxo‘rlik) avj olyapti. Buning hukmi qanday?

Savol: Keyingi paytlarda pulni foiz bilan qarzga berish (sudxo‘rlik) avj olyapti. Buning shar'iy hukmi qanday bo‘ladi?

Javob: Sudxo‘rlik Qur'oni karim hukmi bilan qaytarilgan amallardan bo‘lib, u bilan shug‘ullanish ulkan gunohdir. Sudxo‘rlik (ribo) - bir kishi ikkinchi kishiga ishlatish uchun qarzga pul berib, uni oshig‘i, foizi bilan qaytarib olishidir. Masalan, ming so‘m pul berib, bir ming bir yuz qilib qaytarasan, deyish. Har qanday pul mehnat bilan topilishi kerak, shuning uchun ribo eng katta gunoh va Alloh ribo yemaslikni buyurgan. Qur'oni karimda ochiq-oydin: «Ey mo‘minlar, (bergan qarzlaringizni) bir necha barobar qilib olish bilan sudxo‘rlik qilmangiz. Allohdan qo‘rqingiz! (Shunda) shoyadki, najot topgaysiz!» deyilgan. Yana Qur'oni karimda bay' (oldi-sotdi)ni sudxo‘rlikning o‘zi, deb da'vo qilganlar Qiyomat kuni jin chalgan majnun kabi turishlari haqida ogohlantiriladi. Chunki Alloh bayni halol, sudxo‘rlikni harom qilgan.

Payg‘ambarimiz (s.a.v.) ribo yeydigan va shuni yeyishga sabab bo‘lgan kishilarning hammasiga la'nat aytganlar. Imom Termiziyning rivoyatlarida esa sudxo‘rlikka guvoh bo‘lgan kishilarga, ya'ni «Falonchi pistonchidan shuncha qarz oldi, falon muddatga ustiga shuncha qilib qaytarishi lozim», deb hujjatlashtirib bergan kishiga ham la'nat aytiladi.

Dinda savolim bor