Hayolining iffati va behayolik kulfati

Eshigingni yopasan, pardalaringni tushirasan, odamlardan uyalasan, ammo qalbingdagi Qur’ondan, har bir maxfiy narsani bilguvchi ulug‘ Zotdan hayo qilmaysan.

Hayo va andisha dunyoda tartib saqlashning muhim shartlaridan biri hisoblanadi. Hayo yo‘qolsa, hech kimda vijdon ham qolmaydi. (U holda) dunyoda tartib buziladi. Kishilar bir-biriga befarq qaraydigan bo‘ladilar.

Oy nurli bo‘lsa ham har kuni ko‘rinaverganidan qadrsizdir.

Hayo, nomus imona dalildur,
Hayosiz doimo xoru zalildur.

Kishilar orasida yetugi uyatli kishidir.

Bo‘ydoq odamga ellik gaz bo‘z ham ishtonlikka yetmaydi.

Kishidan hayo ketsa, tezdagina balo yetib keladi.

Har kim uch narsani sevsa, shayton uni tez yo‘ldan ozdiradi: yaxshi yemoq, yaxshi kiymoq, ayollar bilan o‘tirmoq.

Ko‘zni ayollarga tikishdan, ularning suratlarini tomosha qilishdan tiymoq kerak. Aqlning so‘nishiga, hayo pardasining yirtilishiga va eng muhimi, ibodatning «mazasi» yo‘qolishiga asosiy sabab ana shudir.

Tarallabedod qilib yurish insonning fikr-xayolini buzuqlikka boshlaydi. Buzuq fikr-xayol esa qayg‘u-hasrat keltiradi.

Yigitlar uchun - sharm-hayo va bahodirlik, keksalar uchun - sabr va ma’rifat yaxshiroqdir.

Fosiqdan hayo tilama, zolimdan - vafo.

Aql-idrokdan mahrum bo‘lgan bosh - suvsiz chashmaga, adabsiz, tarbiyasiz yigit - egar-jabduqsiz otga, sharm-hayosiz xotin - tuzsiz taomga, ilmiga amal qilmagan olim - xushbo‘y, ammo guli yo‘q bo‘stonga o‘xshaydi.

Agar oradan sharmu hayo ko‘tarilsa va kishi kishidan uyalmasa, olam nizomiga xalal yetadi.

Iffat hech narsaga ehtiyoj qoldirmaydi.

Badbaxtning nishonasi besh narsadir: ko‘ngli qattiq bo‘lmoq, ko‘zi yoshsiz bo‘lmoq, besharm va behayo bo‘lmoq, dunyoga moyil bo‘lmoq, umidsiz bo‘lmoq.

Hayo - insonning abadiy go‘zalligi va latofatidir. Hayosiz yuz jonsiz jasadga o‘xshaydi.

Elga sharaf kelmadi johu nasab,
Lek sharaf keldi hayo-u adab.

O’lmog‘im, keyin tirilmog‘im, so‘ng o‘lib, yana tirilmog‘im birovning avratiga qarashimdan va birovning mening avratimga qarashidan uch karra sevimliroqdir.

Avratga qaragan kishiga ham, (avratni) ko‘rsatgan kishiga ham Allohning la’nati bo‘lsin!

Hayo tuxumin qo‘ldan bersa gar odam,
G’ayrat binosining qaddi bo‘lur xam.

Hammomga ikki izor bilan kirish durust. Birinchi izor avrat uchun, ikkinchisi - ko‘z uchun, ya’ni ko‘zini odamlarning avratidan to‘sish uchun.

Qarashdan saqlaninglar. Chunki u qalbda shahvat urug‘ini ekadi va u qalb egasini fitnaga solish uchun yetib ortadi.

Hayo ikki xil bo‘ladi: siz bilan odamlar orasidagi hayo, Alloh bilan sizning orangizdagi hayo. Odamlar bilan sizning orangizdagi hayo qarash halol bo‘lmagan narsalardan ko‘zingizni to‘sishingizdir. Siz bilan Alloh o‘rtasidagi hayo Allohning ne’matlarini bilmog‘ingiz va so‘ngra Unga gunoh qilishdan uyalishingizdir.

Kim birovning parda-hijobini oyoq osti qilsa, o‘zining avrati ochiladi.

Ochko‘zlikdan hamda yaxshi ovqat, ichkilik, xotin-xalajga berilishdan o‘zini tutish iffat sanaladi.

Yo‘lbars ila sherni yenggan mard kishi,
Bo‘yin egib tursa, bu hayo ishi.

Men ul kishidan ajablanamanki, hayodan so‘z aytadi va o‘zi Alloh taolodan sharm tutmaydi.

Mo‘min kishi rashkchi bo‘lishi kerak. Biror erkak va ayolning fahsh ishlarini bilsa, hech rozi bo‘lmasin. Agar qodir bo‘lsa, qo‘li bilan qaytarsin, bo‘lmasa, tili bilan. Hech bo‘lmasa, qalbi bilan yomon ko‘rsin.

Kishining malomatga loyiq eng yomon sifati rashkchi bo‘lmaganidir. Birortangizning onasi yoki ayoli bozor va majlislarda odamlar ko‘p to‘plangan joyga chiqishidan uyalmaydimi?

Erkagu ayollar uchun eng chiroyli husn - sharmu hayodir.

Ko‘z haromga qaraganida vijdonni, qalbni g‘am-alamlar, buzuq zaharli fikrlar, xaroblik va razolat qoplaydi. Shahvoniy kuchlar harakatga kelgudek bo‘lsa, odam o‘zi bilmagan va sezmagan holda halokatga, razolatga va buzuq o‘y-fikrlar girdobiga tushib qoladi.

Hayo kishilarni yomon yo‘ldan qaytaruvchi va yaxshilik sari undovchidir. Kimning hayosi bo‘lmasa, uning uyati bo‘lmaydi. Barcha qabih ishlarni qilishdan ham qaytmaydi. Kishida hayo bo‘lsa, nafs uning ustidan hokim bo‘lolmaydi va o‘z yo‘liga sololmaydi.

Hayo pardasi ila o‘ralmish insonlarning iffat pardasi yirtilmas.

Har bir aql egasi sharmu hayo yo‘lida mustahkam turishni o‘z hayoti ravnaqining asosi qilib olsa, zamonaning katta-kichigi uning huzuriga va suhbatiga xaridor bo‘ladilar.

Uyatli kishi odamlarning sarasidir, uyatsiz kishi - odamlarning tubani.

Haromga qarashlik orzusi ruhni qoraytiradi. Qop-qora, sim-siyoh bo‘lib balchiqqa bulg‘angan ruhdan qalbga faqat zahar tomchilaydi.