Xalq orasida har xil irim-sirimlar yuradi. Shariatimizning ularga munosaati qanday?

Savol: Xalq orasida har xil irim-sirimlar yuradi. Shariatimizning ularga munosaati qanday?

Javob: Xalq orasida qadimdan kelayotgan yoki boshqa xalqlardan o‘tib qolgan turli irim-sirimlarning borligi to‘g‘ri. Masalan, qorong‘ida yoki juma kuni tirnoq olib bo‘lmaydi, yo‘lingdan mushuk kesib o‘tsa orqaga qaytish kerak, supurgini tiklab bo‘lmaydi, 13 raqami - baxtsiz, ostona hatlab so‘rashib bo‘lmaydi, falon kunda falon ishni qilib bo‘lmaydi va hokazo. Bu irimlarda mutlaqo asos yo‘q.

Rasulullohdan (s.a.v.) rivoyat qilingan hadislarda «folchilik, irim-sirimlar butparastlik bilan barobardir», «Irim qiluvchi yoki irim qildiruvchi bizlardan emas», deyilgan.

Tirnoq olish. Avvalo shuni alohida ta'kidlash joizki, shariatda tirnoq olish uchun maxsus belgilab qo‘yilgan kun va vaqt yo‘q. Garchi shu mavzuga doir ko‘pgina hadislar mavjud bo‘lsa-da, ular tadqiqot asnosida mavzu' hadislar ekanligi aniqlangan. Tirnoq o‘sgan ekan, qaysi kun va qaysi vaqtdan qat'iy nazar olinaveradi.

Xalifa Xorun ar-Rashid imom Abu Yusufdan «Kechasi tirnoq olsa bo‘ladimi?» deb so‘raganlarida «Bo‘ladi», deya javob berganlar. Xalifa dalil so‘raganida, Abu Yusuf «Xayrli ishlar kechiktirilmaydi», degan asosli javobni berganlar. Qaysi kuni tirnoq olishga ham yuqoridagi dalillar kifoya.

Mushuk kesib o‘tishi. Bizningcha, qadimda xalqimiz orasida bunday irim bo‘lmagan. Ruslar orqali kirib kelgan, shekilli. Qarg‘ani qag‘illashini eshitib yo‘lidan qaytgan kimsa, tovushqon (quyon) yo‘lidan kesib o‘tganda yo‘lidan qolgan kishi ham kufrga ketgan, deb hisoblanadi. Aslida musulmon kishi har bir ish Alloh taolo irodasi bilan bo‘lishiga iymon keltiradi.Shu sababli yuqoridagi kabi holatlarni baxtsizlikdan ogohlantirish tarzida qabul etish mutlaqo mumkin emas. Bu islomiy e'tiqodga aslo to‘g‘ri kelmaydi. Rasululloh (s.a.v.): «Kasallik yuqmaydi (hech qaysi kasallik Allohning irodasisiz o‘zicha yuqmaydi), irim-sirim bema'nilik, boyqush baxtsizlik keltirmaydi va safar oyi bexosiyat emas», deganlar».

Xuddi shuningdek, sana va kunlarning ham baxtsiz yoki baxtlisi bo‘lmaydi. Allohning barcha kunlari bir xil. Uning irodasi va hukmisiz hech narsa sodir bo‘lmaydi, biror maxluq taqdiri ilohiydan qochib qutula olmaydi.

Dinda savolim bor